Penalty là gì? Trong bóng đá, Penalty được thực hiện từ vạch 11 mét tính từ khung thành đối phương. Penalty được thực hiện khi một cầu thủ phạm lỗi trong vòng cấm. Đây là cơ hội ghi bàn với tỷ lệ thành công cao nhất.
Penalty là gì?
Penalty, còn gọi là đá phạt trực tiếp, là hình thức đá phạt nghiêm trọng nhất trong bóng đá. Đây là một pha phạm lỗi của hậu vệ đối phương trong vòng cấm địa. Nó mang đến cho đội tấn công một cơ hội vàng để ghi bàn, với tỷ lệ thành công lên tới 75–80%.
Khi trọng tài thổi phạt đền, cầu thủ được chỉ định sẽ thực hiện Penalty từ vạch 11 mét, đối mặt với thủ môn. Tất cả các cầu thủ khác phải đứng ngoài khu vực phạt đền và cách điểm phạt đền ít nhất 9,15 mét cho đến khi bóng được đá.
Thuật ngữ “penalty” (đá phạt đền) bắt nguồn từ tiếng Anh và được William McCrum, một thủ môn người Ireland, đưa vào luật bóng đá chính thức vào năm 1891. Trước đó, các lỗi trong khu vực phạt đền chỉ bị phạt bằng những quả đá phạt gián tiếp, điều này khuyến khích nhiều cầu thủ cố tình phạm lỗi để ngăn cản bàn thắng.
Theo chuyên gia J88 chia sẻ: Penalty đầu tiên được thực hiện vào ngày 14 tháng 9 năm 1891, trong trận đấu Ngoại hạng Anh giữa Wolverhampton Wanderers và Accrington. John Heath của Wolverhampton đã ghi bàn từ chấm phạt đền, đánh dấu sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới trong bóng đá.
Các trường hợp dẫn đến Penalty
Penalty được trọng tài thổi phạt khi một cầu thủ phạm một trong những lỗi sau trong khu vực cấm địa của đội mình:
- Phạm lỗi trực tiếp: Bao gồm các hành vi như đá, đẩy, kéo, hoặc cản trở trái phép đối thủ.
- Cố ý dùng tay chơi bóng: Ví dụ, hậu vệ cố ý dùng tay để cản phá bóng trong khu vực cấm địa.
- Hành vi không đúng mực: Như cố ý ngáng chân, kéo áo, hoặc có hành động bạo lực với đối thủ.
- Cản trở cơ hội ghi bàn rõ ràng: Nếu một cầu thủ bị phạm lỗi trong tình huống có khả năng ghi bàn cao, trọng tài có thể cho hưởng penalty.
Quyết định thổi phạt penalty phụ thuộc vào trọng tài chính và đôi khi có sự hỗ trợ từ công nghệ VAR (Video Assistant Referee) để đảm bảo tính chính xác, đặc biệt trong các giải đấu lớn.
Quy định chi tiết về Penalty
Việc trao Penalty được thực hiện theo quy trình nghiêm ngặt và nhiều yếu tố phải được xem xét. Trọng tài phải xác định rõ cầu thủ thực hiện Penalty và không thể thay đổi sau khi đã xác định.
Vị trí và khoảng cách bóng
Quả bóng được đặt chính xác tại chấm phạt đền, cách vạch cầu môn 11 mét. Vị trí này được đánh dấu bằng một chấm trắng trên sân.
Tất cả cầu thủ, ngoại trừ cầu thủ sút bóng và thủ môn, phải đứng ngoài khu vực phạt đền, cách điểm phạt đền ít nhất 9,15 mét. Đường vòng cung được vẽ để đảm bảo khoảng cách này được duy trì trong suốt quá trình sút.
Vai trò của thủ môn khi đối mặt với Penalty
Thủ môn phải đứng trên vạch cầu môn, giữa hai cột dọc, và đối diện với cầu thủ đá phạt cho đến khi bóng được đá. Ít nhất một phần bàn chân của thủ môn phải ở trên hoặc ngang bằng với vạch cầu môn khi thực hiện cú đá phạt.
Thủ môn có thể di chuyển sang trái hoặc phải trên vạch cầu môn, nhưng không được tiến lên cho đến khi bóng rời khỏi chân cầu thủ đá phạt. Nếu không, bóng sẽ được lấy lại nếu chưa vào lưới.
Thời gian phạt
Những người tham gia đăng ký J88 chia sẻ: Luật phạt đền quy định rằng Penalty phải được thực hiện ngay sau khi trọng tài ra hiệu, không được phép trì hoãn thời gian. Các cầu thủ được cho một khoảng thời gian hợp lý để chuẩn bị, nhưng không được phép kéo dài thời gian này. Nếu Penalty được thực hiện vào cuối mỗi hiệp, thời gian sẽ được kéo dài đến hết hiệp.
Vai trò của Penalty trong bóng đá
Penalty đóng vai trò quan trọng trong bóng đá vì nhiều lý do:
- Tính quyết định: Một quả phạt đền có thể thay đổi cục diện trận đấu, đặc biệt trong những phút cuối hoặc khi tỷ số đang sát nút.
- Cơ hội ghi bàn cao: Với khoảng cách chỉ 11 mét và chỉ có thủ môn đối mặt, penalty được xem là cơ hội ghi bàn dễ dàng nhất trong bóng đá, với tỷ lệ thành công khoảng 70-80%.
- Tâm lý thi đấu: Penalty không chỉ là thử thách kỹ thuật mà còn là bài kiểm tra tâm lý. Cầu thủ sút penalty phải giữ bình tĩnh dưới áp lực, trong khi thủ môn cần dự đoán và phản xạ nhanh.
- Tính công bằng: Penalty là cách để trừng phạt các lỗi nghiêm trọng trong khu vực cấm địa, đảm bảo tính công bằng trong trận đấu.
Kỹ thuật và chiến thuật sút Penalty
Loạt sút Penalty đòi hỏi nhiều yếu tố, cả về kỹ thuật lẫn tinh thần, từ người sút.
Các loại loạt sút Penalty phổ biến
Việc lựa chọn đúng kiểu Penalty là yếu tố then chốt quyết định thành bại của một cú Penalty . Mỗi kiểu đá đều có ưu và nhược điểm riêng, đòi hỏi cầu thủ phải thành thạo kỹ thuật và đưa ra quyết định phù hợp với tình huống.
- Sút vào góc trên được coi là lựa chọn an toàn nhất, với tỷ lệ thành công lên tới 86%. Bóng sẽ bay về phía điểm khó tiếp cận nhất của thủ môn, chẳng hạn như góc trên bên trái hoặc bên phải khung thành.
- Những cú sút thấp đòi hỏi độ chính xác cao hơn nhưng lại khó dự đoán. Cầu thủ phải sử dụng má trong của bàn chân để kiểm soát hướng bóng tốt hơn, đồng thời tạo ra lực xoáy khiến thủ môn khó bắt bóng hơn.
- Panenka – tên gọi của một cú sút từ giữa khung thành – là một lựa chọn mạo hiểm nhưng hiệu quả khi thủ môn đổ người sang một bên. Antonín Panenka đã thực hiện thành công cú sút này lần đầu tiên trong trận chung kết Euro 1976.
Tâm lý của loạt sút Penalty
Theo một nghiên cứu của Đại học Liverpool, yếu tố tâm lý chiếm 70% thành công của các Penalty. Cuộc chiến tâm lý giữa người thực hiện Penalty và thủ môn bắt đầu từ tiếng còi mãn cuộc cho đến khi bóng rời khỏi chân cầu thủ.
- Áp lực lên cầu thủ ghi bàn: Cầu thủ chịu áp lực rất lớn từ câu lạc bộ, đồng đội và chính bản thân. Nhịp tim của anh ta có thể lên tới 150 đến 180 nhịp mỗi phút trong những khoảnh khắc quan trọng này.
- Chiến thuật tâm lý của thủ môn: Thủ môn thường dùng nhiều chiêu trò tâm lý để đánh lạc hướng đối thủ. Các hành động phổ biến bao gồm nhảy múa trên vạch vôi, chỉ tay vào góc khung thành, hoặc nói chuyện với thủ môn.
Thống kê về tỷ lệ thành công của các lệnh trừng phạt
Dữ liệu thu thập được từ 10.000 Penalty được thực hiện tại các giải đấu hàng đầu châu Âu trong năm năm qua cho thấy tỷ lệ thành công trung bình là 78%. Dưới đây là thông tin chi tiết:
Vị trí bắn | Tỷ lệ thành công | Tỷ lệ cứu thua của thủ môn |
---|---|---|
Góc trên bên trái | 86% | 4% |
Góc trên bên phải | 84% | 5% |
Góc dưới bên trái | 77% | 12% |
Góc dưới bên phải | 75% | 14% |
Trung bình | 74% | 2% |
Lịch sử Penalty và những khoảnh khắc đáng nhớ
Penalty đã trở thành một phần không thể thiếu của bóng đá hiện đại và là nguyên nhân tạo nên những khoảnh khắc kịch tính và căng thẳng nhất trên sân cỏ. Một số quả penalty nổi tiếng nhất trong lịch sử bóng đá bao gồm:
- Trận chung kết World Cup 1994 giữa Brazil và Ý được coi là loạt sút Penalty kinh điển nhất trong lịch sử. Roberto Baggio, ngôi sao sáng nhất của Ý, đã đá hỏng quả đá phạt quyết định, mang về chức vô địch cho Brazil sau 24 năm chờ đợi.
- Euro 2020 chứng kiến loạt sút Penalty đầy kịch tính giữa Ý và Anh tại Wembley. Marcus Rashford, Jadon Sancho và Bukayo Saka đều đá hỏng, kéo dài cơn khát danh hiệu kéo dài 55 năm của đội tuyển Anh. Khoảnh khắc Saka bật khóc sau cú sút hỏng đã trở thành biểu tượng của nỗi đau thất bại.
- Trận chung kết Champions League 2012 tại Allianz Arena được đánh dấu bằng “Đêm Munich” của Bayern Munich khi họ thua Chelsea ngay trên sân nhà. Bastian Schweinsteiger và Ivica Olic đá hỏng phạt đền, trong khi bàn thắng quyết định của Didier Drogba đã mang về chiếc cúp cho London.
Chúng ta cũng nhớ đến những Penalty tuyệt vời giúp đội nhà vượt qua những tình huống khó khăn. Cầu thủ Jerzy Dudek của Liverpool đã có một màn trình diễn tuyệt vời trong trận chung kết Champions League năm 2005 với AC Milan.
Thủ môn người Ba Lan đã cản phá thành công cú sút của Andrea Pirlo và Andriy Shevchenko, giúp Liverpool hoàn tất màn lội ngược dòng lịch sử với tỷ số 0-3.
Penalty là một cú Penalty có cơ hội ghi điểm rất cao khi đối phương phạm lỗi với đồng đội trong vòng cấm. Từ luật Penalty đến kỹ thuật sút, mọi chi tiết đều quan trọng trong tình huống quyết định này. Hiểu rõ penalty là gì, cách thực hiện, và vai trò của nó giúp chúng ta thêm trân trọng những khoảnh khắc kịch tính trong môn thể thao vua. Trong một trận đấu, một quả penalty có thể thay đổi tất cả, và đó chính là điều làm nên sức hút đặc biệt của bóng đá.